تاریخ فلاسفه ایران
پیش گفتار
.. به ترتیب حروف الفبا ... ادامه دارد و باز نویس می شود.
* ابن سینا ــ ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا، 350 ـ 428 ، فیلسوف و طبیب بزرگ ایرانی دارای تألیفات بسیار مهم طبی و فلسفی می باشد. ابن سینا از کودکی نبوغ و استعداد سرشاری در آموختن مسائل مهم فلسفی، ریاضی و دینی داشت، آثار و مولفات این حکیم بالغ بر 200 جلد می باشد، ک برخی از آنها عبارتست از قانون در طب شفا در فلسفه، اشارات در فلسفه، دانشنامه علائی در منطق ک فقط کتاب دانشنامه بفارسی است و بقیه آثار این فیلسوف بعربی می باشد.
* ابونصر فارابی ــ محمد بن محمد بن طرخان، فیلسوف و ریاضی دان منجم بزرگ ایرانی بواسطه مقام شامخی که در علوم بدست آورده بود، بمعلم ثانی ملقب گردید. در دروغ هلنیسم معلم اول به ارسطو گفته می شود. ابونصر فارابی در تفکر و استدلال و ابراز نظریات بدیع فلسفی یگانه روزگار بود، علاو بر تبحر در علوم، صاحب عقاید نو در حکمت بود. برخی از آثار او عبارتند: جمع بین الرائیین، سیاست المدینه، آراء اهل مدینه فاضله، کتاب نجوم، کتاب اغراض، مابعد الطبیعه، مراتب العلوم، ابن سینا مقام والای فارابی را ستوده بود، وفات ابونصر فارابی 339 در دمشق اتفاق افتاد.
* ابوریحان بیرونی ــ 362 ـ 440 ، ابوریحان محمد بن احمد بیرونی، در خوارزم متولد گردید و در مولد خویش به تحصیل پرداخت، در ریاضی، نجوم، طب، استاد گشت. مسافرت هایی به هند و سایر نقاط کرد، آثار نفیسی در زمینه های مختلف پدید آورد که از جمله آثار: الباقیه عن القرون الخالیه، التفهیم لاوائل صناعة التنجیم، قانون مسعودی، می باشند، این دانشمند بزرگ ایرانی بکرویت زمین عقیده داشت.
* احمد سرخسی ــ احمد بن یعقوب بن مروان طبیب، از فلاسفه بزرگ ایران بود، که کتب بسیاری از یونانی بعربی ترجمه کرد، در تلخیص کتب مفصل و مشکل فلسفی مهارت داشت. این دانشمند در روزگار معتضد خلیفه می زیست، و بدست یکی از امرا کشته شد، از تألیفاتش می توان کتاب های: سیاست، منفعت کوه ها، زاد المسافر، طبخ، حساب و جبر و مقاله، در فنون منطق را نام برد.
* ابوسهل فضل بن نوبخت ــ خاندان نوبخت از شیعیان بودند که از جمله ابوسهل در فلسفه، ریاضی، نجوم، استاد بود و تألیفاتی داشت. وی عهدار کتابخانه هارون الرشید بود، و کتب بسیاری را از پهلوی بعربی ترجمه کرد.
* دوانی ــ جلال الدین محمد بن اسعد از بزرگان فلسفه و کلام بود که در دوان فارس چشم به جهان گشود، سلطان یعقوب ترکمان در بزرگداشت و احترام وی می کوشید. این دانشمند دارای تألیفات فراوانی به فارسی و عربی است، از جمله لوامع الاشراق که به اخلاق جلالی معروف می باشد، وفات دوانی 908 اتفاق افتاد.
* ابوبکر محمدبن زکریای رازی ــ از فلاسفه، دانشمندان، پزشکان بزرگ ایران بود، در جوانی به تحصیل فلسفه، طب، ریاضی، نجوم، پرداخت، در همه این علوم صاحبنظر گردید. ولی عمده شهرت این دانشمند در پزشکی و شیمی می باشد، کتاب الحاوی وی مدتها مرجع و کتاب درسی اروپائیان بود. در شیمی بکشفیاتی نائل آمد، گویند 56 اثر عالی و با ارزش از خود باقی گذاشته، با این تألیفات و تحقیقات نظری و علمی خود پیشرفت فراوان نصیب دانش کرد. از آثار این حکیم می توان کتب: الطب المنصوری، من لا یحضره الطبیب و الحاوی را نام برد، وفاتش در 320 یا 322 اتفاق افتاد. مشروح در اینجا.
* شهاب الدین سهروردی ــ از فلاسفه بزرگ ایران بود، در زنجان بدنیا آمد، در مشرب اشراق صاحب نظریات بدیع بود. وی در اصول و فلسفه تألیفاتی داشت، کتاب حکمت الاشراق او معروف است، سهروردی مدتی در جوانی از مجلس درس فخرالدین رازی استفاده کرد، سرانجام در سال 587 در حلب بقتل رسید.
* فخر رازی ــ ابو عبدالله فخرالدین محمد رازی، از دانشمندان بزرگ در فقه، فلسفه و کلام بود، از آثار وی می توان کتب: نهایة العقول، المحصل، المباحث المشرقیه، المحصول، را نام برد.
* غزالی طوسی ــ مجد الدین احمد بن محمد، در بین 450 تا 505 می زیست، در طوس متولد شد، از متکلمان و دانشمندان و عارفان بزرگ ایران بود. ابتدا در نظامیه بغداد تدریس می کرد، سپس گوشه گیری گزید، و به تصنیف و تألیف و تزکیه نفس پرداخت. برخی از آثار این عالم بزرگ عبارت است: کیمیای سعادت، المنقذمن الضلال، تهافت الفلاسفه، احیاء العلوم الدین، ترجمه کیمیای سعادت به فارسی کنونی انجام شده است.
* قطب الدین شیرازی ــ 634 ـ 710 ، قطب الدین محمود بن ضیاء الدین مسعود کازرونی، در شیراز متولد شد، در ده سالگی خرقه تصوف پوشید، چون پدرش پزشک بود، در این رشته تحصیل کرد. اما شوق سفر او را از اقامت در شیراز منصرف کرد، خدمت خواجه نصیر رسید، از او دانش آموخت، در قونیه مولانا مولوی را ملاقات کرد. آثار پر ارزشی از جمله درة التاج لغرة الدباج را به فارسی تصنیف کرد، که در حقیقت یک دائرة المعارف زمان مولف محسوب می شود.
* شمس الدین محمد خفری ــ از شاگردان ملاصدرای شیرازی بود، که در علوم ریاضی، فلسفه، نجوم، مهارت بسزایی داشت، برخی از آثارش عبارتند: رساله حل مالاینحل منتهی الا دراک، رساله اثبات واجب.
* علی کاتبی قزوینی ــ از شاگردان ممتاز خواجه نصیر طوسی بود، که در قرن هفتم می زیست، کتاب حکمته العین در متافیزیک و فیزیک، و رساله شمسیه او در منطق معروف است.
* ملاصدرا ــ صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی، از بزرگترین فلاسفه اسلامی بشمار می رود، وی از شاگردان میر محمد باقر داماد و شیخ بهائی بود. در فلسفه، ریاضی، علوم دینی، صاحب نظر بود، بویژه در فلسفه افکاری نو و نظریاتی بدیع داشت. از آثارش: اسفار اربعه، شواهد ربوبیه، مبدء و معاد، مشاعر، عرشیه، شرح هدایه اثیریه، شرح اصول کافی، می باشد، وی در بصره هنگام سفر حج سال 1050 در گذشت.
* میرداماد ــ میر محمد باقر بن شمس الدین محمد استر آبادی، پسر داماد، ابتدا معروف به ابن داماد بود، ولی ابن از اول اسمش افتاد و به میرداماد مشهور گشت. وی از شاگردان ملاصدرا بود، میر داماد در فلسفه و علوم دینی مهارت داشت، از تألیفات وی: قبسات، حبل المیتن، صراط المستقیم، می باشد.
* نصیر الدین طوسی ــ خواجه نصیر الدین محمد، در ریاضی و فلسفه و نجوم و ادب یگانه روزگار بود، در زمان خانات ایرانی صدرارت داشت. بسیاری از دانشمندان را گرامی می داشت، کتاب های بسیار فلسفی و علمی و ادبی را از گزند نابودی روزگار حفظ نمود. تألیفات و تصنیفات خواجه بسیار جالب، متنوع و فراوان است، از جمله اخلاق ناصری در اخلاق، معیار الشعار در عروض، شرح اشارات ابن سینا است، کتاب های بیشماری در ریاضی و نجوم از او بجای مانده است. زندگی این فیلسوف و نابغه ایرانی را بین 597 تا 672 می دانند.
. . . . ادامه دارد و باز نویس می شود . . . .
عکس تاریخی باسکول قدیمی، عکس شماره 1289.
کلیک کنید: آئین های تاریخی ایرانی
کلیک کنید: هیئت های هدیه آور به تخت جمشید
سبز= جنگل های شمال ایران، سفید= آسمان شفاف مرکز ایران، قرمز= سرخی فجر خلیج فارس
توجه: اگر وبلاگ به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: وبلاگ انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبلاگ و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبلاگم بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
ارگ http://arq.ir