فرهنگ نام های ایرانی (3)
پیش گفتار
در اینترنت و بصورت گسترشی، فرهنگ نام های ایران باستان ندیدم، که مجموع نام های پارسی، ترکی، ارمنی، کردی، بلوچی، سیستانی و غیره باشد. به همین جهت در فرصت هایی این فرهنگ را می نویسم، و به مرور پست می کنم، البته سعی می کنم نام هایی را که می توان امروزه نام گذاری کرد ذکر کنم.
به ترتیب حروف الفبا، قابل افزودن و جا گذاری مجدد در میان ردیفها.
توجه: ادامه در پست های قبلی و بعدی، و دانلود کامل در اینجا.
س
سابک = نام قدیمی ایرانی، نام استاندار مصر در زمان سلسله هخامنشیان،
سابور = شاپور = سابور بن اشکان،
ساتراباتس ـ ساتراپ = نام و لقب در ایران قدیم،
ساتین = نام شاهزاده آلانی، ساتی نیک = نام خواهر ساتین،
سار ـ سارا ـ سارابانو ـ سارنج ـ سارنگ ـ سارو = نام و فامیل در قاره کهن،
ساسان = نام نیای ساسانیان، بنیان گذار شاهنشاهی ساسانیان،
ساساندخت ـ ساسانشاه = نام در ایران قدیم،
ساسو ـ ساغر ـ ساینا ـ سامی ـ ساونهاوا ـ
سالار = رهبر
سام = ساهم = شام = نام پدر زال یکی از شخصیت های شاهنامه،
سامانی ـ سامان = خانه، ترتیب و نظام و نسق، نام نیای حکومت سامانی،
سامه = عهد و پیمان و سوگند،
ساویز = خوشخو و نیک خلق،
سبک = سیبوی = سیبویه =
سبل ـ سابیل ـ شابیل = نام پادشاهی در قدیم،
سبکبار ـ سبکپای ـ
سپنتا = مقدس، پدر آواهیا،
سپندار = اسپندار = اسپندیار = اسفندیار = مخلوق مقدس، یکی از شخصیت های شاهنامه،
سپهبد = اسپهبد = فرمانده لشکر،
سپهر = اسبهر = آسمان، نام فرزند کیخسرو،
سپهبان ـ سپهدار ـ سپهردات ـ سپهرراد ـ سپهرم ـ سپهری ـ سپهروند = نام و فامیل در قاره کهن،
سپیتمان ـ سپیتمن ـ سپید ـ سپیده = نام و فامیل در ایران بزرگ،
ستاتیرا = نام دختر داریوش سوم هخامنشی،
ستار = ستاره = استر =
ستاره = نام مادر شیخ الرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله سینا،
ستوده = معادل محمد،
سخرا ـ سوخرا ـ سوفرا = نام پدر زرمهر از خاندان قارون،
سخن سنج = سخنور = مردم فهمیده و سخندان و شاعر و داستانسرا،
سرفراز = سرافراز ـ سرافرازسلطان = نام و فامیل در قاره کهن،
سربدار = نام و عنوان خاندان سلاطینی است که در خراسان حکومت کردند، در اینجا،
سرخاب ـ سهراب ـ سرخ بت ـ سرخ بد = نام و فامیل در قاره کهن،
سرخستان ـ سرخوش ـ سرشار ـ سرشک ـ سرفشان ـ سرنا ـ سورنا ـ سرواد = نام و فامیل،
سروش ـ سروشان ـ سروشه ـ سروشیار = نام و فامیل در قاره کهن،
سروناز ـ سریر ـ سفید ـ سلم ـ سمنبر ـ سمند ـ سمندخت ـ شمندخت = نام و فامیل در قاره کهن،
سنباد ـ سمباد ـ سنبل ـ سنجان ـ سنجه ـ سنجر =
سودابه ـ سوداوه = نام دختر پادشاه هاماوان، همسر کیکاوس،
سوداگر ـ سودآور ـ سودمند ـ سودی ـ سور ـ سورا ـ سورمک ـ سوری =
سورن = سورنا = سرنا = سردار نامدار در جنگ داخلی ایران، رجوع شود به اینجا،
سوفرا ـ سوخرا ـ سوسن ـ شوشان = نام و فامیل در قاره کهن،
سهراب ـ سرخاب ـ سهرک ـ شهرک ـ ساتراکس = نام و فامیل در قاره کهن،
سهی ـ سرسهی ـ سهیدخت ـ سهی سرو = نام و فامیل در قاره کهن،
سهراب = فرزند رستم در شاهنامه،
سیامک = مرد سیاه مو، نام پسر کیومرث،
سیاوش ـ سیاوخش = پسر کیکاوس در شاهنامه،
سیما ـ سیمادخت ـ سیتا ـ سیتادخت ـ سیما ـ سیمادخت سیمبر ـ سیمدخت ـ سیندخت =
ش
شاپور = ساپور = یکی از شخصیت های شاهنامه، نام سه پادشاه از پادشاهی ساسانیان،
شاد ـ شادملک ـ شاداب ـ شادان ـ شادبخت ـ شادبهر ـ شاددل ـ شادرنگ ـ شادرو ـ شادزی =
شادفر ـ شادور ـ شادمان ـ شار ـ, شاهکام = نام و فامیل در قاره کهن،
شاه ـ شاه آذر ـ شاهباز ـ شاهبال ـ شهبال = نام و فامیل در قاره کهن،
شاه بانو ـ شاه بند ـ شهبند ـ شاهپور ـ شاهجهان ـ شاهدخت ـ شاهدوست = نام و فامیل در قاره کهن،
شاهرخ = صورت شاه، نام پسر تیمور لنگ یا تیمور گورکانی،
شاهرو ـ شهرو ـ شهرویه ـ شهروی = نام یکی از نجبای پارسی،
شاهروز ـ شهروز ـ شاهرود ـ شاهزمان = نام و فامیل در ایران بزرگ،
شاهسوار ـ شهسوار ـ شاهک ـ شاهکدخت ـ شاهنده = نام و فامیل در ایران بزرگ،
شاهنشاه ـ شاهوار ـ شهوار ـ شهباز ـ شاهو ـ شاهوی ـ شاهویه = نام و فامیل در قاره کهن،
شاهی ـ شاهی خان ـ شاهیده ـ شاهین ـ شاهیندخت ـ شاهین باز = نام و فامیل در ایران بزرگ،
شایا ـ شایان ـ شایسته ـ شایگان = نام و فامیل در ایران بزرگ،
شباهنگ ـ شبو ـ شبوی ـ شبدیز ـ شبدیس ـ شبرو ـ شبروی ـ شبرویه = نام و فامیل در ایران بزرگ،
شبنم ـ شرزه ـ شروانی ـ شروین ـ شغاد = نام و فامیل در ایران بزرگ،
شکر ـ شکر ریز ـ شکوفه ـ شکوه ـ شکیب ـ شکیبا = نام و فامیل در قاره کهن،
شمشاد ـ شمن ـ شمندخت ـ شمیده ـ شنبد ـ شنبلیدـ شنبلیت ـ شنگل ـ شنگول = نام و فامیل در قاره کهن،
شوریده ـ شوسپ ـ شوشان ـ شوشانیک = نام و فامیل در قاره کهن،
شهاب = ستاره دنباله دار ـ شاه آب = میر آب،
شهبار = شاهبار ـ شهباز = شاهباز = شاهین دربار،
شهبال ـ شهبنده ـ شهپر ـ شهپری ـ شه جهان ـ شاهجهان = نام و فامیل در قاره کهن،
شهداد ـ شهرام ـ شهربانو ـ شهربانه ـ شهربراز ـ شهروراز = نام و فامیل در قاره کهن،
شهرداد = هدیه شهر ـ شهر زاد ـ شهر آزاد ـ شهرمهر ـ شهرناز ـ شهرنوش
شهرو ـ شهروار ـ شهرود ـ شهروراز ـ شهروز ـ شاهروز = رودی بزرگ،
شهروی شهرویه ـ شهریار شهریر ـ شهریران ـ شهرایران شهرایمان= نام و فامیل در قاره کهن،
شهنا ـ شهنای ـ شهناز ـ شهین ـ شهین بانو ـ شهین دخت = نام و فامیل در قاره کهن،
شید ـ شیدا ـ شیدوش ـ شیده ـ شیراک ـ شیرک ـ شیران = نام و فامیل در قاره کهن،
شیر +پسوند و پیشوند = نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،
شیرین ـ شیرین بانو ـ شیرین دخت ـ شیفته ـ شیوا ـ شیوه = نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،
شهیار = دوست شاه
ص
صدف =
صهبا = شراب،
ض
. . . . . .
ط
طاهره = پاک، خالص،
طلا = طلا،
ظ
. . . . . .
ع
عماد = اعتماد،
عسل =
غ
غمزه = حرکت چشم و مژه از روی ناز و عشوه، نام بانوان،
غمام ـ غمگسار ـ غنچه ـ غوری ـ غوریان = نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،
غزال = غزاله = آهوی کوهی
ف
فابریز = فابریس = فبریز = بهروز = بهریز = وهروز = روز خوب و نیک،
فاتک ـ پاتک ـ فاحد ـ پاخد = نام و فامیل،
فارابی ـ فاریابی = نام و فامیل در قاره کهن،
فافا ـ فافا دخت = بدیع و نیکو و خوب،
فد ـ پدا ـ فدیک ـ فرابخت ـ فرابند ـ فراونداد ـ فراز = نام و فامیل در قاره کهن،
فراسیاب ـ فراسیون ـ فرامش ـ فراماش = نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،
فرامرز = یکی از شخصیت های شاهنامه،
فرانک ـ فراندزم = یکی از شخصیت های شاهنامه،
فربت ـ فربود ـ فربد = مناعت، راست،
فربغ = مرکب از فر به معنی شکوه + بغ به معنی خداوند است،
فرحناز = خوشی،
فرجاد = عالی، ـ فرخ = شاد، ــ فرخزاد = شاد به دنیا آمده، فرخنده = شاد،
فرخاد ـ فرخان = غالب و پیروز،
فرخانشاه ـ فرخ پی ـ فرخجسته ـ فرخ داد ـ فرخ راد ـ فرخ روز = نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،
فرخزاد ـ فرخ سیر ـ فرخ مرد ـ فرخنده ـ فرخ نهاد ـ فرخی ـ فرخ یار = نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،
فرداد ـ فردین ـ فردید ـ فردیس = نام در ایران بزرگ،
فردوس = باغ بهشت،
فرزاد = تولد باشکوه،
فرزام ـ فرزام = سزاوار، علم و حکمت و دانش،
فرزان = فرزانه = عاقل
فرزد ـ فرزه ـ فرشید ـ فرشیدور ـ فرغار ـ فرمان ـ پرمان = نام در ایران،
فرین = فرزین = دانا، در شطرنج بمنزله وزیر است،
فرشاد = شاد، درخشنده،
فرشته = پری،
فرناز = بالا
فرود ـ فرهاد ـ فریبرز ـ فریدون = یکی از شخصیت های شاهنامه،
فرور ـ فروتی ـ فرود ـ فروردین ـ فروهر = جوهر، روح جاودان و مقدس، نیروی نگدار آسمانی خلایق،
فروز ـ فروزان ـ فروزش ـ فروزنده = نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،
فروغ ـ فروزان ـ فروزنده = روشنی، درخشان،
فره = شأن و شوکت و شکوه و عظمت،
فرنگ ـ فرنگی ـ فرنگیس = یکی از شخصیت های شاهنامه،
فرنوش = فارنوش = فرنوس = نام پادشاه ماد،
فرهاد ـ فرهت ـ فرهیخته ـ فرهمند ـ فرهنج ـ فرهنگ ـ فرهود ـ فرهودی ـ فربودی ـ فرهومند ـ فرمند = نام و فامیل،
فرهی ـ فرهیخته ـ فریاد ـ فری ـ فریار ـ فریان ـ فریانک ـ فریانه ـ فریبا = نام و فامیل در ایران و هندوستان،
فریدخت ـ فریتون ـ
فرید ـ فریده = منحصر بفرد، پر ارزش،
فریور ـ فریرخ ـ فریز ـ فریس ـ فریش ـ پریور ـ فریوری ـ پریوری = نام و فامیل در ایران،
فریشه = فرشته
فریبا ـ فریوش ـ پریوش ـ فریناز ـ پریناز ـ فراز ـ افراز ـ فرازی =
فسانه = افسانه
فور = بور ـ فورک ـ بورک =
فولاد ـ فولادوند ـ فولادیان ـ پولادیان = نام و فامیل در ایران و هندوستان،
فیروز = فیروزه ـ فیروزان ـ پیروزان = پیروز، پیروزی،
فیروز بخت ـ پیروز بخت ـ فیروزمند ـ پیروز مند ـ فیمان ـ پیمان = فرنگ ـ فرنگی ـ فرنگیس = نام و فامیل،
فیلا = عاشق،
ق
قابوس ـ قارن ـ قاورد ـ کارن = نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،
قاصدک = گل قاصدک،
قباد = قبادیان = قبادی = قبادیان = لقب پادشاهان کیانی و نام پدر انوشیروان ساسانی،
توجه: ادامه در پست های قبلی و بعدی، و دانلود کامل در اینجا.
*
عکس تاریخی بختیاری های بهبهان حدود 75 سال پیش، عکس شماره 593 .
کلیک کنید: تاریخ زبان و نویسایی
توجه: اگر وبلاگ، به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: وبلاگ انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبلاگ و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبلاگم بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
انوش راوید // Anoush Raavid ///
حمله اسکندر مقدونی به ایران بزرگترین دروغ تاریخ و حمله چنگیز مغول به ایران سومین دروغ بزرگ تاریخ و مقالات مهم مانند، سنت گریزی و دانایی قرن 21، و دروغ های تاریخ عرب، تاریخ مغول، تاریخ تاتار، و جدید ترین بررسی های تاریخی در وبلاگ: